موی انسان در طول زندگی رشد و ظاهر متفاوتی دارد. افراد در کودکی مویی نرم و لطیف دارند. اما با افزایش سن، موها نیز متراکم تر می شوند. برخی از انسان ها به دلیل شرایط ژنتیکی خود، پر مو هستند؛ برخی نیز ممکن است در ابتدای جوانی خود دچار ریزش موی شدید و در نهایت کچلی شوند. موهای زائد در بدن و صورت داستان متفاوتی دارند؛ این موها در دوره های مختلف با علت های متفاوتی ایجاد می شوند. همه افراد به نوعی به دنبال راهی برای از بین بردن موهای اضافه خود هستند؛ زیرا ظاهرشان را تحت الشعاع قرار می‌دهد.
موی زائد چیست؟
در اصطلاح پزشکی به عارضه موهای زائد بدن در انگلیسی هیرسوتیسم (Hirsutism) گفته می‌شود. البته نوعی از آن، که بر اثر عوامل هورمونی رخ می‌دهد را هایپرتریکوز hypertrichosis می‌گویند که به سندرم گرگینه نیز معروف است.
به موهایی که دارای ضخامت زیاد و رنگ تیره می باشند، موی زائد گفته می شود. این مو در نواحی از بدن مانند صورت، گلو، چانه، سینه و همچنین اطراف ناف روییده می شود. رویش موهای زائد با موهایی که در نواحی دیگر بدن رشد می کنند، متفاوت است و برای زنان امری ناخوشایند می باشد و مشکلاتی برای آن ها ایجاد می کند. البته برخی افراد به صورت طبیعی دچار پرمویی در بدنشان می باشند و این اتفاق به صورت ژنتیکی در آن ها وجود دارد.
اصطلاح موی زائد اغلب برای خانم‌ها به کار برده می‌شود. موهای زائد آقایان به‌طور طبیعی تمام نواحی بدن به جز کف دست و پا رشد می‌كند. این اتفاق در مردان به خاطر سطح تولید آندروژن، کاملا طبیعی و از تفاوت‌های اصلی آن‌ها با زنان است و به همین دلیل اصطلاح موی زائد برای آن‌ها کاربردی ندارد.
تشخیص رشد موی اضافه در بدن
این عارضه اغلب در اواخر سال‌های نوجوانی زنان خودش را نشان می دهد و با بزرگتر شدن آن‌ها به تدریج افزایش پیدا می‌کند. رشد موهای زائد بدن می تواند در یک قسمت یا چندین جای مختلف از صورت مانند سبیل، ریش، ابرو یا بدن مانند شکم، موهای شرمگاهی، کمر، داخل ران‌ها و… دیده شود.
شدت هیرسوتیسم با استفاده از مقیاس بینایی Ferriman-Gallwey ارزیابی می‌شود که 9 ناحیه از بدن را ارزیابی می‌کند.
نمره‌دهی به هر نقطه از بدن، صفر (بدون مو) تا 4 (موی زائد زیاد) انجام می‌شود و نمره کل به‌دست آمده از این 9 نقطه، شدت این عارضه را مشخص می‌کند.
- اگر نمره کل کوچکتر از 8 باشد، رشد مو طبیعی است.
- اگر نمره کل بین 8 تا 14 باشد، موی زائد خفیف است.
- اگر نمره کل بالای 14 باشد، موی زائد متوسط تا شدید است.
علل ایجاد موهای زائد در بدن
دلایل زیادی برای ایجاد موی زائد بدن وجود دارند که از مهم ترین آن‌ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- افزایش وزن
- مشکلات هورمونی
- هیپرپلازی مادرزادی آدرنال
- سندروم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS)
- دیابت
- مصرف برخی داروها
- هیپرپرولاکتینمی
- اختلالات تیروئید
- سندرم کوشینگ
- وراثت
- فولیکول‌های موی حساس
چرا لیزر بهترین روش از بین بردن موهای زائد است؟
معمولا دو هفته بعد از جلسه لیزر، نتیجه حذف موها آرام آرام مشخص می‌شود؛ فراموش نکنید که در فواصل 1.5 تا 2 ماه، موها دوباره رشد می‌کنند. پس از رشد حدود 40 تا 50 درصد موهای لیزر شده قبلی، زمان مناسب برای جلسه بعدی فرا می‌رسد. معمولا با انجام 4 تا 7 جلسه لیزر، بیمار به نتایج مطلوب می‌رسد.
در برخی موارد ریزش فوری موی زائد بلافاصله بعد از لیزر انجام می‌گیرد؛ ولی اغلب موها در عرض 2 هفته از بین می‌روند. در حال حاضر راهی برای از بین بردن موهای زائد صورت برای همیشه وجود ندارد؛ ولی در بین روش‌های موجود، لیزر از همه مؤثرتر و دائمی‌تر است و در حدود 90% از مو زائد را از بین می‌برد.
همه موهای زائد به‌صورت دائمی در اثر لیزر حذف نمی‌شوند! بلکه ممکن است بعد از لیزر نیز موی زائد مجدداً رشد کند. نکته بسیار مهم این است که افراد پس از لیزر با کاهش موی زائد یا نازک و کرکی شدن آن‌ها مواجه می‌شوند.
سیستم‌های لیزر با انتخاب طول موج‌های مناسب در ناحیه‌ای نسبتاً وسیع در آن واحد تعداد زیادی از فولیکول‌های مو (ریشه‌های مو) را مورد هدف قرار می‌دهد. مکانیسم اثر لیزر، هدف قرار دادن ملانین (رنگ تیره مو) به‌وسیله طول موجی خاص از اشعه با ایجاد حرارت است. از این طریق تخریب سلول‌های زاینده مو در ناحیه فولیکول انجام می‌گیرد.
سوختگی ناشی از لیزر
با توجه به اینکه تعداد زنان و مردانی که حذف موهای زائد با روش لیزر مو را انتخاب می کنند؛ گسترش بیشتری نسبت به قبل پیدا کرده، تعداد آسیب‌هایی مانند سوختگی نیز در سال‌های اخیر رشد قابل توجهی داشته است. دلیل آن نیز می تواند مراجعه به سالنها و آرایشگاه هایی باشد که خدمات لیزر مو را توسط افراد بی تجربه انجام می دهند. اگر به یک کلینیک تخصصی و حرفه ای مراجعه کنید احتمال ایجاد سوختگی ناشی از لیزر مو به صفر می رسد. تکنسین‌های با تجربه و آموزش دیده، تنظیمات لیزر را متناسب با پوست و موی هر شخص تعیین کرده و درمان را طبق دستورالعملهای استاندارد انجام می دهد.
دلایل سوختگی ناشی از لیزر موهای زائد
- مراجعه به تکنسین های لیزر‌موی بی تجربه و بی صلاحیت
- عدم مراقبت از پوست بعد از لیزر موهای زائد
- استفاده از حرارت بیش از حد حین حذف موهای زائد
- سابقه مصرف داروهایی که پوست را به نور حساس می کنند
- انتخاب دستگاه نامناسب لیزر مو بر اساس پوست و موی بیمار
سوختگی پوست بعد از لیزر به چه شکل است؟
این سوختگی معمولا از نوع سوختگی درجه اول است و از یک قرمزی خفیف پوست تا تاول های پوستی متورم متفاوت است. در صورت وجود علائم زیر به سوختگی شک کنید:
- پوسته پوسته شدن
- هایپرپیگمانتاسیون (hyperpigmentation)
- لایه رفتن
- تغییر در رنگ پوست به رنگ سفید شدن
درمان سوختگی بعد از لیزر
اقدامات مورد نیاز برای درمان سوختگی بعد از لیزر به درجه ی سوختگی وابسته است . عموما سوختگی های ناشی از لیزرهای زیبایی اعم از لیزر موهای زائد یا دستگاههای IPL از نوع درجه اول هستند . سوختگی درجه ی دوم هم ممکن است محتمل باشد ولی سوختگی درجه سوم در لیزرهای زیبایی و موهای زائد بعید است .
اگر احساس سوختگی شدید میکنید یا درد زیادی حس میکنید یا منطقه ی وسیعی از بدن دچار سوختگی شده است میتوانید به اورژانس مراجعه کنید. اما اگر سوختگی بسیار حاد نیست با کلینیک لیزر سریعا تماس بگیرید و موضوع را مطرح کنید ممکن است برای برخی اقدامات از شما بخواهند به کلینیک مراجعه کنید و ممکن است بعد از شنیدن شرح حال مواردی را بصورت تلفنی به شما بگویند تا انجام دهید.
